ผู้ประกอบการร้านอาหารร่ำไห้ระทมทุกข์ ท้อจนคิดฆ่าตัวตาย จากรายได้หลักหมื่น เหลือแค่วันละ 400 บาท บางเจ้าค้างค่าเช่าร้านเป็นแสนบาท
รายการ โหนกระแส วันที่ 15 กรกฎาคม 2564 สัมภาษณ์ มาณพ เทียมธรรม เจ้าของร้าน อร่อยดีบางโฉลง ผัดไทยหอยทอด, ปู จุฬานี วิศาลกมล เจ้าของร้าน Chef Oath’s และ สมศักดิ์ จิตรสาคร เจ้าของร้านอาหารตามสั่งต้นหูกวาง หลังจากที่ หนุ่ม กรรชัย เปิดโอกาสให้ผู้ประกอบการที่เดือดร้อนร้องเรียนผ่านรายการ โหนกระแส อยากให้รัฐบาล หรือคนไทยมาช่วยอย่างไร
ก่อนโควิดและหลังโควิดเป็นยังไง ได้รับผลกระทบอะไรบ้าง ?
มาณพ : ก่อนโควิด ยอดขายก็ประมาณวันละ 2 พันกว่าได้ พอหลังเจอโควิดรอบแรก เจอมาตรการของรัฐว่าห้ามนั่งเราก็ให้ความร่วมมือ รอบสองพอทน รอบที่สามมันวูบหายไปหมดเลย เพราะที่ผมอยู่ตลาดคนเขามาซื้อแล้วนั่งกิน มาเจอมาตรการรัฐห้ามนั่งที่ร้าน ลูกค้าก็เลยลดลง เจอสถานการณ์โควิดด้วย ที่ผมอยู่ระบาดรุนแรงเหมือนกัน ผมก็เข้าใจตรงจุดนี้ ก็พยายามปรับตัว ผมก็มีเบอร์โทร. ไว้ที่ร้าน ลงทางโซเชียล และไปส่งเองบ้างไม่คิดค่าส่งกับลูกค้า ใครเดือดร้อนมา ไม่มีตังค์ก็ให้ทานฟรี
ขายที่ตลาดมากี่ปี ?
มาณพ : ประมาณ 13-14 ปี ครั้งนี้แย่ที่สุด ต้องแบกรับภาระค่าที่ ค่าเช่า ค่าน้ำค่าไฟ
ค่าเช่าในตลาดเท่าไหร่ ?
มาณพ : ตลาดลดให้ 15 เปอร์เซ็นต์ แต่ยอดขายมันไม่ถึง ก็แบกรับค่าใช้จ่าย ค่าที่ ค่าวัตถุดิบ ของที่ซื้อแพงขึ้น แต่เราไม่ได้ขึ้นราคาตาม ปริมาณก็เท่าเดิม
เคยคิดเลิกขายมั้ย ?
มาณพ : เคยคิด แต่ฟังลูกค้าหลายคนที่เขายังมาซื้อเรา ยังมาอุดหนุนเราไม่อยากทิ้งตรงนี้ไป เพราะลูกค้าขาประจำยังมา ก็ยังยืนหยัด เพราะตั้งใจมาสายนี้
คุณปู ร้านอาหารฟิวชั่นที่ลาดกระบัง เป็นยังไงบ้าง ?
ปู : หนักมากค่ะ ตอนก่อนโควิดมา เปิดร้านใหม่ ๆ ผลตอบรับจากลูกค้าดีมาก เพราะเชฟโอ๊ตมาจากอเมริกา 10 ปี คุณพ่อคุณแม่ก็แก่แล้ว พี่ก็อยู่สายอาหารมาตลอด ก็คิดว่าเปิดร้านอาหารกันดีกว่า เราทำร้านอาหารฟิวชั่นซึ่งตรงนั้นหาทานยาก ทำให้ลูกค้าหมุนเวียนเยอะมาก ช่วงแรก ๆ ยอดขายดีมาก จนเจอโควิดรอบแรก เราก็เข้าใจให้หยุดเราก็หยุด พยายามต่อสู้มา พอเจอรอบสอง รอบสามนี่หนักมาก จากเคยได้ยอดขายวันนึง 5-6 พัน บางวันหมื่นกว่าบาท อย่างเมื่อวานได้ 400 กว่าบาท ลดไปเยอะมากค่ะ
รายได้สูงสุดต่อเดือนก่อนเกิดโควิด มากกว่า 3 แสนบาท ?
ปู : ประมาณ 2-3 แสนบาทที่ขายได้ เปิดร้านเข้าปีที่ 3 สองปีกว่า ขายดีปี 2562
มีภาระเรื่องค่าเช่าที่ ค่าไฟ ?
ปู : ค่าเช่าก็ขอบคุณเจ้าของโครงการเขาก็ให้ส่วนลดกับทางร้านค้า แต่ถึงให้ส่วนลดยังไง โครงการใหญ่ค่าเช่าก็สูงตาม จากที่เราเคยขายได้ มันลดจนแทบไม่เหลือเลย เราก็ขาดทุน ตอนนี้เราพยายามดิ้นรน มันก็หนักหมด ทั้งค่าเช่า ค่าน้ำค่าไฟ และยังเป็นภาระเพราะเราไม่มีอาชีพอย่างอื่น เราทำแต่ร้านอาหาร เราเป็นเสาหลักของครอบครัว เราต้องดูแลครอบครัว ไม่ทำก็ไม่รู้จะทำอะไร
ลุงสมศักดิ์ เป็นร้านอาหารอยู่ข้างกระทรวงพลังงาน มีโต๊ะ 30 โต๊ะ มีลูกน้องด้วย เดือดร้อนยังไง ?
สมศักดิ์ : ปี 62 ยังไม่กระทบอะไรแต่พอปี 63 เริ่มเกิดปัญหามาก เราต้องไปกู้หนี้ยืมสินมาใช้จ่ายในครอบครัว ในร้าน ปี 64 ตั้งแต่มกราคม – กรกฎาคมหนักมาก เงินก็ไม่พอใช้จ่าย ต้องไปกู้หนี้ยืมสินนอกระบบ ทีนี้เราก็ต้องทนสู้ไป ยอดขายเดิมทีก่อนปี 62 โควิดเข้าปลายปี ขายได้วันละหมื่นกว่าบาท พอบรรเทาความเดือดร้อนลูกน้อง พอ 63 ลูกน้องก็ลำบากลง เพราะค่าใช้จ่ายเราแบกภาระมากขึ้น ต้น 64 7 เดือนที่ผ่านมาหนักมาก มีลูกค้าประจำอุดหนุนแต่น้อยมาก เสาร์-อาทิตย์ เข้ามาไม่ถึง 10 เปอร์เซ็นต์ จันทร์-ศุกร์ แทบไม่มีลูกค้า
ถามว่าอยากเลิกมั้ย เราไม่อยากเลิก เราสงสารลูกน้อง ถ้าเราเลิกไป ลูกน้องก็ลำบาก เขาได้จากเราวันละ 450 พอโควิดลงมาก ๆ เราจ่ายเขา 200 บาท เขาก็ไม่รู้จะทำยังไง เราก็ต้องแบกภาระ เราก็ต้องทน เราสงสารเขา เขาอยู่กับเรามา 10 กว่าปี ก็อยากให้ภาครัฐช่วยให้ถึงจริง ๆ สำหรับพี่น้องผู้ประกอบการร้านค้าในสวนรถไฟ สนามกอล์ฟ คือรัฐบาลออกมาว่าช่วย แต่จริง ๆ พอเราไปกู้แบงก์ 5 หมื่น หรือ 1 แสนบาท เอามาลงทุนปลายปี 62 พอติด NPL (หนี้เสีย) ปุ๊บ กู้ต่อไม่ได้ พอหันหน้าไปนอกระบบ นอกระบบก็ไม่ให้ ปรึกษาหารือเพื่อนช่วยเหลือ มันก็แบกภาระเรามากขึ้น
ไหนจะค่าบ้าน ค่ารถ ค่าไฟแนนซ์ ครบ 4 เดือนยึดเลย เราจะเอารถที่ไหนไปทำมาหากิน ค่าบ้านค้างมาประมาณ 7-8 เดือน ค่าเช่าร้านค้างตั้งแต่มกราคม – กรกฎาคม 7 เดือน ค่าเช่าเดือนละประมาณ 1.6 หมื่น ค่าไฟเดือนละ 3 พันบาท ตก 2 หมื่น ตอนนี้ค้างค่าเช่าแสนกว่าบาท ถามว่าภาครัฐไม่ได้ช่วยอะไรเลย
ทุกวันนี้ยอดขายอยู่ที่เท่าไหร่ ?
สมศักดิ์ : ต้นโควิด 1.4 – 1.5 หมื่น พอโควิดหนัก ๆ เหลือ 2 – 3 พันบาท บอกได้เลยว่าลำบากมาก อยากให้ภาครัฐหรือผู้ให้เช่า การรถไฟแห่งประเทศไทย ขอความเห็นใจผู้ประกอบการค้าตรงนั้น 120 กว่าล็อก ขอความเห็นใจช่วยลดค่าเช่า
ที่ผ่านมามีลดมั้ย ?
สมศักดิ์ : ได้ลดปี เมษายน – มิถุนายน ปี 63 ได้ลด 50 เปอร์เซ็นต์ แต่ปี 64 มาถึง 7 เดือนไม่มีมาตรการลดเลย ขอความเห็นใจว่าขอให้ช่วย หรือคณะกรรมการบอร์ดรถไฟที่ดูแลตรงนั้นอยู่ ขอความเห็นใจเถอะครับ ช่วยลดค่าเช่าในกลุ่มพ่อค้าแม่ค้าทุกล็อกเลย ขอความเห็นใจจากภาครัฐจะแบ่งเบาภาระตรงไหนได้บ้าง หรือช่วยอาหารกล่องแต่ละวัน วันละร้อยกล่อง หรือจะเป็นร้านอาหารตามสั่งทุกร้านที่อยู่ หรืออาทิตย์นึงสัก 300 กล่อง กล่องละ 50 บาทก็ยินดีทำให้ เพื่อบรรเทาความเดือดร้อนให้ลูกน้องมีงานทำ
พี่มาณพมีปัญหาหนี้สินเหมือนลุงมั้ย ?
มาณพ : มีครับ ยุคนี้หลายร้านค้าที่ประกอบกิจการ เป็นหนี้กันทั้งนั้น เพื่อพยุงให้ร้านค้าได้อยู่ มันมีดอกเบี้ย ก็ต้องหมุนจ่าย เหมือนดินพอกหางหมู เพื่อประคองธุรกิจให้รอดช่วงนี้ไป มันเจอมา 2 ปีแล้ว เจอรอบ 3 คือแย่ วิกฤตเลย เดินไปในตลาด หารอยยิ้มพ่อค้าแม่ค้าผมบอกได้เลยว่าหาไม่เจอหรอก
เพราะบางคนเป็นหนี้รายวัน ไหนจะมาเจอค่าที่อีก มันก็ลำบาก ส่วนตัวผมก็พอมีลูกค้าประจำอยู่ พอดิ้น ๆ ไปได้หน่อย ๆ บางทีเดือนชนเดือน หรือบางเดือนไม่พอจ่ายเลย
แม้จะเดือดร้อน รับผัดไทพี่มาณพ มีน้ำใจ ไปช่วยไฟไหม้โรงงานที่สมุทรปราการ ไปช่วยยังไง?
มาณพ : วันนั้นเกือบสองทุ่มแล้ว ผมเปิดโทรศัพท์ และเห็นข้อความจากหน่วยบรรเทาภัยว่าเจ้าหน้าที่ต้องการอาหารและน้ำ ผมก็คิดในใจว่าตัวผมเองไม่ค่อยพออยู่แล้ว แต่อยากช่วยเพราะเห็นเจ้าหน้าที่ทำงานหนักมาก ช่วงนั้นหาของไม่ได้ เลยทำได้แค่ร้อยกล่อง และมีเพื่อนผม คุณปาริชาติบริจาคน้ำดื่มไปส่งเจ้าหน้าที่
พี่มาณพเคยคิดเลิกขายไปสมัครงาน แต่ไม่มีคนรับ ?
มาณพ : เคยครับ ช่วงนี้ช่วงโควิดด้วยก็เข้าใจ แต่พนักงานที่ผมอยู่เขาก็ปลดออกกันเยอะ หางานลำบาก
พี่ปูถึงขั้นจะคิดสั้นฆ่าตัวตาย ?
ปู : (ร้องไห้) มันไม่รู้จะทำยังไงแล้วค่ะ ภาระก็เยอะ เนื่องจากว่ามีโควิดมา ก็กู้หนี้ยืมสิน ยืมญาติทุก ๆ คน เราก็เกรงใจ เราพยายามทำทุกอย่าง พยายามปรับเปลี่ยนรูปแบบร้าน โปรโมตร้าน ทำทุกอย่างเรียกลูกค้าเข้ามา
แต่เราก็รู้ว่าภาวะแบบนี้ ทุก ๆ คนเจอเหมือนกันหมด เราเองก็เจอ จนสุดท้ายคิดไม่ออก ไม่รู้จะคิดยังไง จนกอดคอกับเชฟสองคน ร้องไห้ เชฟก็ต้องดูแลพ่อแม่ พี่ก็มีลูก (ร้องไห้) คิดว่าคงทำแบบนั้นไม่ได้
เราต้องหาวิธีว่าจะทำยังไง จนเมฝษายน ไปบวชอยู่พักนึง กลับมาก็คิดว่าต้องตั้งสติแล้ว ในเมื่อเราทำร้านอาหาร ในเมื่อขายไม่ได้ เราจะทำยังไงถึงจะหาเลี้ยงครอบครัวได้ เราก็คิดทำน้ำพริกขึ้นมา น้ำพริกกระปุกนึงขาย 40 บาท อย่างน้อย ๆ ขายได้ 5-10 บาทก็ยังดี ยังมีเงินมาจุนเจือที่ร้าน จุนเจือครอบครัว ก็พยายามทำทุกอย่าง เหนื่อยกายเราไม่ว่า ทำยังไงก็ได้ให้เรารอดพ้นวิกฤตตรงนี้ไปให้ได้
ปกติลูกค้าแน่น ?
ปู : เราก็นั่งรอวัน สักวันจะต้องกลับมาเป็นเหมือนเดิม เราก็ให้กำลังใจเรา ขณะเดียวกัน เข้าใจว่าทุกร้านก็เป็นเหมือนกัน ก็ฝากให้กำลังใจทุกร้าน ว่าต้องสู้ ต้องผ่านไปให้ได้
น้ำพริกขายดีมั้ย ?
ปู : วันที่ทำ เราไม่ได้ดราม่าอะไร เราไปโพสต์ในเฟซ เป็นความรู้สึกเราจริงๆ ว่าขอเปลี่ยนจากกำลังใจซื้อน้ำพริกเราสักกระปุกหรือสองกระปุกได้มั้ยเพื่อช่วยเรา (ร้องไห้) ณ วันนั้น (เช็ดน้ำตา) วันนั้นก็มีคนเข้ามาช่วยกันเยอะ เดือนนั้นเราก็ผ่านไปได้ด้วยที่เราทำน้ำพริก ก็ขอบคุณทุกคน ลูกค้าทุกท่านที่ให้การสนับสนุน จนเราค่อย ๆ ยืนได้ แต่ถามว่าภาระที่เรากู้หนี้ยืมสินมาเยอะมาก เราก็ต้องดิ้นรนของเราด้วย
แม้รายได้น้อยเหลือเกิน เมื่อเทียบกับรายได้ปี 62 ก็ต้องทำ ของคุณลุงก็สู้เหมือนกัน ลูกน้องรวมทั้งลุงเป็น 10 คน พอเวิร์กฟรอมโฮม ลุงก็ขายไม่ได้ ลุงต่อสู้ยังไง ?
สมศักดิ์ : ลูกน้องก็หยุดหมด เหลือเฉพาะลูกหลานที่มาช่วย เราแบกภาระไม่ไหว บางครั้งเราต้องซื้อไข่ ข้าวสารไปแจกลูกน้อง เพราะเราเป็นห่วงเขา ทั้งที่เราก็เป็นหนี้ ก็ฝากว่าขอความเมตตา อะไรก็ได้ รัฐบาลหรือลูกค้าขอความเห็นใจว่ามาซื้ออาหาร หรือช่วยซื้อข้าวกล่อง ยินดีทำให้เพื่อบรรเทาความเดือดร้อน ไม่ว่าจะร้านผม หรือในย่านที่ผมอยู่ มาช่วยแบ่งเบาภาระตรงนี้
นำข้าวผัดมา ปกติร้านให้กล่องใหญ่ ๆ แบบนี้ ราคาเท่าไหร่ ?
สมศักดิ์ : ถ้าเป็นข้าวผัดต้มยำกุ้ง ราคา 60 บาท เต็มกล่อง กำไรไม่เยอะเลย ต้มยำกุ้งน้ำข้นเราขายอยู่ 110 บาท ข้าวแกงปลาดุกผัดฉ่าก็ขายอยู่ 80 บาท เพราะเป็นกับข้าว อาหารทั่วไปเราไม่ขึ้นราคา เราเห็นใจพี่น้องประชาชนที่มาอุดหนุน ขายออนไลน์ ได้ไม่กี่วัน ของฟู้ดส์ แพนด้า ได้ประมาณ 700-800 ต่อวัน ถามว่ากว่าเราจะได้เงิน 2 อาทิตย์ครั้ง เราต้องหาทุนมาต่อทุนของเรา ถึงสั่ง 4-5 พันบาท เราก็ต้องมีทุนสำรองมาซื้อของสดก่อนมาลงทุน เพราะฟู้ดส์แพนด้าลูกค้าเขาจ่ายเงินกับฟู้ดส์แพนด้า ทางฟู้ดส์แพนด้าจ่ายให้เราเดือนละ 2 ครั้ง นี่คือปัญหาที่เกิดขึ้น
แม้สถานการณ์แบบนี้ พี่มาณพไม่เคยลดคุณภาพ ไม่เคยเพิ่มราคา อยู่ได้เหรอ ?
มาณพ : ถ้าเราไม่เอาเปรียบลูกค้ามากเกินไป เราต้องอยู่ได้ ทุกวันนี้ก็พิสูจน์เหมือนกันว่า 10 กว่าปีที่ค้าขาย ทำไมวันนี้ยังกระท่อนกระแท่นไปได้ เพราะยังมีลูกค้าประจำ ถ้าทำของไม่มีคุณภาพ หรือเอาปริมาณ ราคามากเกินไป คุณก็จะไม่มีลูกค้าประจำเลย ผมก็สมัครลงไลน์แมนเหมือนกัน พอมีนิด ๆ หน่อย ๆ ไม่ได้มากมาย
คิดว่าจะกลับมาขายเป็นปกติได้เมื่อไหร่ ?
มาณพ : ผมว่ายาก ดูนโยบายของรัฐและการบริหาร ยากที่จะกลับมาเป็นเหมือนเดิม
อยากให้ภาครัฐช่วยยังไง ?
มาณพ : อยากให้ปูพรมฉีดวัคซีนให้ประชาชนมากกว่า การให้เงินมา ประชาชนเอาไปใช้ก็หมด จะถาวรมากกว่าถ้าปูพรมฉีดวัคซีน น่าจะดีกว่า ถ้าไม่มีการติดเชื้อทุกอย่างจะกลับมา
ถ้าปลดล็อกไป จะปรับตัวยังไง ?
มาณพ : ทำมาตรฐานร้านให้ดูสะอาด น่าเข้า และต้องมีมาตรการการนั่งการอะไร แต่เชื่อว่ามานั่งกินที่ร้านผมไม่น่าจะติดกันได้ เพราะปกติร้านผมนั่งห่างกันอยู่แล้ว มาเจอคำสั่งภาครัฐห้ามนั่ง ร้านผมกระทบมาก ร้านสตรีทฟู้ดส์เล็ก ๆ เพราะคนทำงานก็มานั่งไม่ได้
พี่ปูอยากให้รัฐบาลช่วยเหลืออย่างไร ?
ปู : ตอนนี้ทุกคนหนี้สินเยอะมาก ในเมื่อรัฐบาลให้เราล็อกดาวน์ รายได้เราไม่มี แต่หนี้สินดอกเบี้ยวิ่งตลอดเวลา ส่วนนึงคือพักหนี้ พักดอกเบี้ยสักช่วงนึงจะเป็นไปได้มั้ย พอเราหนี้เสีย เราจะไปกู้อีกมันทำไม่ได้ พอเรามีหนี้ก้อนนึงก็ต้องไปหาที่อื่นมาโปะตรงนี้ ตั้งแต่โควิดครั้งแรกยันครั้งที่สอง มันแย่ลง ถ้าแบงก์ไหนให้เงินกู้เราก็ต้องกู้เพราะเราไม่มีทางเลือก พอกู้มาเสร็จพอต้องผ่อนจ่ายจะเอาตรงไหน เอาในระบบไม่ได้สุดท้ายก็ต้องเอานอกระบบ ถ้ารัฐบาลจะช่วย ช่วยพักหนี้ พักดอกเบี้ย อย่าให้เราเป็นหนี้เสีย ช่วยระยะสั้น ๆ ตรงนั้นก่อน
อยากให้คนไทยช่วยพี่ปูยังไง ?
ปู : ตอนนี้พอเราทำอาหารฟิวชั่นไม่ได้ เราทำอาหารกล่อง ใครต้องการสั่งอาหารกล่องเอาไปส่งต่อให้กับผู้เดือดร้อน เรารับทำในราคากล่องละ 50 บาท สั่งได้ที่ร้านเชฟโอ๊ต น้ำพริกด้วยกระปุก 40 บาท มีพริกขิงปลาดุกฟู พริกขิงปลาสลิด น้ำพริกนรกปลาอินทรีย์ น้ำพริกเผาปลาดุกฟู เด็ดสุดคือพริกขิงปลาสลิดกับพริกขิงปลาดุกฟู ที่ลูกค้าทานแล้วกลับมาซื้อกันตลอด ส่วนอาหารแนะนำคือข้าวซอย น้ำเงี้ยว ผัดไทกุ้งสดค่ะ เนื่องจากว่าเมื่อก่อนทำร้านอยู่แถวแฮปปี้แลนด์ เป็นร้านอาหารไทยโบราณ เราก็ดังทางผัดไทกุ้งสด ตรงแฮปปี้แลนด์ นานมากแล้วค่ะ แล้วทางคุณยายทวดเป็นคนพะเยา ทำข้าวซอยอร่อย เราใช้เส้นสปาเก็ตตี้ มีให้เลือกเยอะมากค่ะ และมีพิซซ่าดอกคำใต้ หน้าไส้อั่วค่ะ สนใจสั่งได้ค่ะ 094-596-5987 อีกเบอร์ 081-426-6694 ช่วงนี้เปิดทุกวันค่ะ
สมศักดิ์ : ขอความเห็นใจลูกค้าเก่าหรือลูกค้าใหม่ให้มาอุดหนุน อาหารที่เป็นเมนูพิเศษคือข้าวผัดปลาสลิด ข้าวผัดต้มยำหมูกรอบ แกงป่าน้ำใสขลุกขลิก หมู-ไก่-ทะเล-หมูกรอบ ขอความช่วยเหลือช่วงโควิด หรือจะสั่งข้าวกล่องเราก็ยินดี เพื่อช่วยคนเป็นโควิด หรือคนที่ชุมชนรายได้น้อย สัก 100 กล่องเพื่อบรรเทาความเดือดร้อน ให้ลูกน้องมีรายได้จุนเจือครอบครัวที่เขาเดือดร้อนอยู่ทุกวันนี้ ขอความเห็นใจนะครับ จะขอบคุณมากครับ (ยกมือไหว้)
มาณพ : ไม่ได้ดีที่สุด แต่จะทำให้ดีที่สุด วัตถุดิบคือคัดสรรมาเป็นพิเศษ ทั้งเส้น กุ้งแห้ง ไชโปว เต้าหู้ ผมเลือกมาเป็นอย่างดี ไม่มีสารฟอกขาวแน่นอน หอยทอดคือหอยสดทุกวัน แป้งผมก็คิดสูตรขึ้นมาใหม่ ระยะทางทำมา 10 กว่าปีแล้ว ลูกค้าที่เคยทานน่าจะรู้อยู่ เบอร์โทร 087-599-1885
ทั้งนี้สามารถติดตามชมรายการ โหนกระแส โดยมี หมวย อริสรา กำธรเจริญ ดำเนินรายการแทน หนุ่ม กรรชัย กำเนิดพลอย ในฐานะผู้ดำเนินรายการ ผลิตในนามบริษัท ดีคืนดีวัน จำกัด ออกอากาศทุกวันจันทร์-ศุกร์ เวลา 12.35 น. ทางช่อง 3 กดเลข 33
ข่าวจาก :Kapook
- ไม่สามารถใส่ชื่อเว็บไซต์ใด ๆ ก็ตาม ลงในช่องแสดงความคิดเห็น
- ระบบสามารถรับข้อความ ได้สูงสุดเพียง 2,000 ตัวอักษร ต่อหนึ่งครั้ง
- ผู้ดูแลเว็บไซต์ จะลบข้อความที่ไม่เหมาะสม และข้อความโฆษณาสินค้า หรือบริการ