การอพยพหนีไฟจากเพลิงไหม้ในสถานการณ์ต่างๆ

การอพยพหนีไฟจากเพลิงไหม้ในสถานการณ์ต่างๆ

อัคคีภัยเป็นภัยที่เกิดขึ้นบ่อยครั้ง โดยส่วนใหญ่ผู้ประสบเหตุมักเสียชีวิตจากการถูกไฟคลอก และสำลักควันเนื่องจากอพยพหนีไฟจากพื้นที่เกิดเหตุไฟไหม้ไม่ทัน วันนี้พี่ชะเอมนำปัจจัยเสี่ยงอันตราย ข้อควรรู้และข้อควรปฏิบัติในการอพยพหนีไฟในสถานการณ์ต่างๆ มาฝากน้องๆ กันค่ะ

ปัจจัยเสี่ยงอันตรายจากไฟไหม้

ความร้อนจากเปลวไฟ หากสูดอากาศที่มีความร้อน 150 องศาเซลเซียส ปอดจะถูกทำลาย อวัยวะภายในหยุดทำงาน หมดสติและเสียชีวิตในที่สุด โดยเพลิงที่ลุกไหม้ในห้องตั้งแต่ 1 นาทีขึ้นไป อุณหภูมิจะสูงถึง 700 องศาเซลเซียส หากเข้าไปในห้องดังกล่าวจะทำให้เสียชีวิตทันที

ระยะเวลาในการอพยพหนีไฟ เมื่อเกิดเพลิงไหม้ จะมีเวลาในการอพยพหนีไฟน้อยมาก โดยภายในเวลา1 นาที ไฟจะเริ่มกระจายไปทั่วห้อง 2 นาที ควันจะเริ่มกระจายไปชั้นบน  3 นาที ห้องชั้นล่างจะเต็มไปด้วยควันไฟ 4 นาที ทางเดินชั้นบนและชั้นล่างไม่สามารถเดินผ่านได้ หลังจากได้รับสัญญาณเตือนในเวลา 5 นาที ควันไฟ ก๊าซพิษและความร้อน จะทำให้ผู้ประสบเหตุเพลิงไหม้เสียชีวิตทั้งหมด ดังนั้น ผู้ประสบภัยจะมีเวลาในการอพยพหนีเพลิงไหม้อย่างปลอดภัยเพียง 2 นาทีแรกนับตั้งแต่เกิดเหตุไฟไหม้เท่านั้น

ความมืด ควันไฟที่เกิดจากการลุกไหม้ของเปลวเพลิง ทำให้เกิดความมืด ก่อนที่จะลุกลามเป็นแสงเพลิง และกระแสไฟฟ้าภายในอาคารจะถูกตัดโดยอัตโนมัติ ส่งผลให้การอพยพหนีไฟและการหาทางออกจากอาคารเป็นไปด้วยความยากลำบาก

ข้อควรปฏิบัติในการอพยพหนีไฟในสถานการณ์ต่างๆ

เพลิงไหม้ที่เกิดท่ามกลางความมืด
เนื่องจากในช่วงที่เริ่มเกิดเพลิงไหม้ จะมีควันไฟปกคลุมหนาแน่น ประกอบกับกระแสไฟฟ้าของอาคารถูกตัดทำให้ไฟฟ้าดับ หรือเพลิงไหม้ที่เกิดในช่วงเวลากลางคืน ทำให้ไม่มีแสงสว่างขณะอพยพหนีไฟ

วิธีปฏิบัติ
ใช้ไฟฉายที่มีกำลังส่องสว่างสูง เพื่อเพิ่มแสงสว่างจะช่วยให้มองเห็นเส้นทางหนีไฟชัดเจนขึ้น และควรหมอบคลานต่ำ เนื่องจากอากาศที่ร่างกายสามารถหายใจเข้าไปได้อยู่เหนือพื้นในระดับไม่เกิน 1 ฟุต หรือย่อตัวให้ใกล้กับระดับพื้นมากที่สุด เพราะไอความร้อนและควันไฟจากเพลิงไหม้จะลอยตัวขึ้นสู่ด้านบน นอกจากนี้ เพื่อความปลอดภัย  ควรติดตั้งอุปกรณ์ไฟส่องสว่างฉุกเฉิน ซึ่งทำงานได้ทันทีที่กระแสไฟฟ้าดับ รวมถึงควรเข้าร่วมการฝึกซ้อมแผนการอพยพหนีไฟ  โดยใช้วิธีหลับตาและหมอบคลานต่ำ พร้อมจดจำสัญลักษณ์ที่เป็นจุดสังเกต เพื่อให้เกิดความคุ้นเคยในการอพยพหนีไฟท่ามกลางความมืด

เพลิงไหม้ที่มีก๊าซพิษและควันไฟ

ส่วนใหญ่มักเกิดในโรงงานอุตสาหกรรม ร้านจำหน่ายเฟอร์นิเจอร์ หรือบริเวณที่มีการใช้งานผลิตภัณฑ์สารเคมี ประมาณร้อยละ 90 ของผู้เสียชีวิตและบาดเจ็บในเหตุเพลิงไหม้เกิดจากการสูดดมควันไฟที่มีก๊าซพิษทำให้ขาดออกซิเจน

วิธีปฏิบัติ
หลีกเลี่ยงการสูดดมอากาศที่มีควันไฟเข้าสู่ร่างกายโดยตรง เพราะอาจทำให้หมดสติและเสียชีวิตได้ ควรสวมหน้ากากป้องกันควันพิษ หรือใช้ถุงพลาสติกใสขนาดใหญ่ตักอากาศแล้วคลุมศีรษะ จากนั้นหมอบคลานต่ำหรือย่อตัวให้ใกล้กับระดับพื้นมากที่สุด เพราะควันไฟจะลอยตัวขึ้นสู่ด้านบน และให้รีบออกจากบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้โดยเร็วที่สุด
 
เพลิงไหม้ที่ลุกลามอย่างรวดเร็ว

เมื่อเกิดเพลิงไหม้ ไฟจะลุกลามอย่างรวดเร็ว และเกิดความร้อนสูงสะสมบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้ ทำให้มีเวลาในการอพยพหนีไฟน้อยมาก หากผู้ประสบเหตุหายใจเอาอากาศที่มีความร้อนสูงเข้าสู่ร่างกาย จะส่งผลให้เสียชีวิตในทันที

วิธีปฏิบัติ
ให้รีบอพยพออกจากบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้โดยเร็วที่สุด โดยหนีไปตามเส้นทางหนีไฟออกสู่บันไดหนีไฟที่อยู่ภายนอกหรือชั้นล่างของอาคาร อย่ามัวแต่ห่วงทรัพย์สิน เมื่อออกจากอาคารได้แล้ว ห้ามกลับเข้าไปในบริเวณที่เกิดเพลิงไหม้ เพราะอาจถูกไฟคลอกและเสี่ยงต่อการได้รับอันตรายจากอาคารที่พังถล่ม
 
ข้อควรรู้ในการอพยพหนีไฟ

ไม่อพยพหนีไฟเข้าไปอยู่ในบริเวณที่เป็นจุดอับของอาคาร เช่น ห้องน้ำ ห้องใต้ดิน เป็นต้นเพราะยากต่อการเข้าช่วยเหลือของเจ้าหน้าที่ แม้ในช่วงแรกจะปลอดภัย แต่เมื่อไฟลุกลาม พื้นที่ดังกล่าวจะไม่ปลอดภัย เนื่องจากมีความร้อนสะสมและควันไฟปกคลุมจำนวนมาก จึงไม่สามารถอพยพออกมาได้อย่างปลอดภัย

ใช้บันไดหนีไฟภายนอกอาคารในการอพยพออกจากอาคาร เพื่อป้องกันอันตรายจากไฟที่ลุกลามเข้ามาและลดการสูดดมควันไฟเข้าสู่ร่างกาย  หลีกเลี่ยงการใช้บันไดภายในอาคารและลิฟต์อพยพหนีไฟเพราะมีลักษณะเป็นช่อง ทำให้ควันไฟ ความร้อน และเปลวไฟสามารถลอยเข้าไปได้ ส่งผลให้สำลักควันไฟเสียชีวิต อีกทั้งเมื่อเกิดเพลิงไหม้ไฟฟ้าจะดับ ทำให้ลิฟต์หยุดทำงาน จึงติดค้างอยู่ในลิฟต์ ทำให้ขาดอากาศหายใจเสียชีวิตได้

ไม่ควรอพยพขึ้นไปชั้นบนหรือดาดฟ้าของอาคาร เพราะไฟจะลุกลามจากชั้นล่างขึ้นสู่ชั้นบน ทำให้เสี่ยงต่อการถูกไฟคลอกเสียชีวิต รวมถึงยากต่อการเข้าช่วยเหลือของเจ้าหน้าที่ ยกเว้นกรณีที่ไม่สามารถอพยพหนีไฟลงสู่ชั้นล่างได้ เนื่องจากเกิดเพลิงไหม้และควันไฟปกคลุม